TANIM : Uymamız ve kaçınmamız gereken davranışların tümüne etik denir.
Çöpleri çöp kovasına atmak etik davranıştır.
Etik Davranış
Çöpleri çöp kovası dışına atmak etik olmayan davranıştır.
Etik Olmayan Davranış
Aşağıda etik ilkelerin ihlaline ilişkin örnekler verilmiştir:
• Bilgisayar laboratuvarında kullanılan malzemelere zarar vermek.
• Oturduğumuz sıraları çizmek, zarar vermek.
• İnternet kullanırken başkalarına hakaret etmek.
• Başkasına ait fotoğraf, video vb. bilgileri izinsiz paylaşmak.
• Başkasına ait telefonu izinsiz almak.
• Başkasına ait telefondaki mesajları izinsiz okumak.
• Başkasına ait hesabın şifresini ele geçirmek ve kullanmak.
• Başkalarının yer aldığı görselleri izinsiz paylaşmak.
• Kendini gizleyerek paylaşımlarda bulunmak.
• Kendi hatası yüzünden başkasının suçlanmasına göz yummak.
• Okul tarafından koyulan kurallara uymamak.
• Gereğinden fazla kağıt kullanmak.
• Çöpleri yere atmak.
• Asılsız bilgi paylaşmak.
• Başkasının sosyal medya hesabına izinsiz giriş yapmak.
TANIM : Bilişim teknolojileri alanında uyulması gereken tüm kurallara Bilişim Etiği denir.
Aşağıda bilişim etiği ile ilgili ilkeler yer almaktadır:
• Bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanılarak asılsız bilgi yaymamalıyız.
• Başkalarına ait bilgisayar çalışmalarını ve dosyaları karıştırmamalıyız.
• Bilişim teknolojileri suç işlemek amacıyla kullanmamalıyız.
• Başkalarına ait resim, video, yazı gibi bilgileri izinsiz kullanmamalıyız.
• Bilişim teknolojilerini, insanlara saygı göstererek, onlara zarar vermeyecek şekilde kullanmalıyız. Yaptığımız her işlemin sosyal hayata etkilerini dikkate almalıyız.
Videoyu indirmek veya izlemek için : Tıkla
Aşağıdaki hikâyeyi okuyup hikâyenin sonunu kendinize göre tamamlayınız. Hikaye içinde etik olmayan davranışları tespit edip bu hatalı davranışlardan en az 3 tanesini aşağıya ekleyerek neden yanlış davranış olduğunu belirtiniz. Ödevinizi defterinize yazdıktan sonra buraya tıklayarak fotoğrafını çekip yükleyin. Fotoğrafın net ve yakın olmasına dikkat edin.
Geçen ay ablamın en iyi arkadaşı olan karşı komşumuz Çiğdem Ablanın yardıma ihtiyacı oldu. Bir Web sayfasına resim yüklemesi gerekiyordu. Ablam ona yardım edebileceğini söyledi. Bizim de o sıralar modemimiz arızalanmıştı ve evde internetimiz yoktu. Ablam arkadaşına yardıma gitti. O sırada cep telefonu evde kalmıştı. Telefon çaldığı için aldım. Bu arada ablama bir sms geldiğini fark ettim. Smsde komşumuzun internet şifresi vardı. Arkadaşının telefonu olmadığı için babası ablamın telefonuna şifreyi sms olarak atmıştı. Çok kolay bir şifre olduğu için aklımda kolayca tuttum.
Sonra tabletimle oynarken internete girmek istedim ve o şifreyi kullandım. Sonra da saatlerce video izledim. Kendime ait video kalanı açtım ama kendi bilgilerimi vermedim. Sınıfta çektiğimiz videoları internette paylaştım. Çok eğlenceli bir akşam oldu benim için.
En çok beğeni alan videom bahçedeki kediyi çektiğim video olmuş, ama video yorumlarından anladım ki insanlar kediden çok arkada koşarken sendeleyen bir öğrenci olduğunu fark etmişler, ona gülüp yorum yapmışlar. Ben de fark edince çok güldüm. Çocuk oldukça şaşkın çıkmış. Çocuğu tanıyanlar olmuş, yorumlarda dalga geçilince onlar da dalga geçenlere kızmışlar. Konu büyümüş, Video çok izlenim aldığı için kaldırmadım, istemediğim yorumları sildim.
Video kanalımla uğraşırken başka bir haber aldım. Çiğdem ablalar, internet kotalarını çok aştıkları için internet faturaları çok yüksek gelmiş. Ailesi bunun için Çiğdem ablayı suçlamış, çünkü kullanım bilgileri ablamın yardıma gittiği günden sonra fazlaca internet kullandığını gösteriyormuş. Ambalım dediğine göre Çiğdem abla çok ağlamış. Annem ve babam da öğrendi durumu, onlar da çok üzüldüler. Bize de interneti kullanırken aşırıya kaçmadığımız için teşekkür ettiler.
Sabah okula giderken Çiğdem ablanın babasını gördüm, başımı okşadı, çok akıllı olduğumu söyledi. Okula gittiğimde videodaki çocuk ve annesinin müdür odasına girdiğini gördüm. Birkaç ders sonra nöbetçi öğrenci sınıfa duyuru yapmaya geldi. Okula cep telefonu getirmenin, herhangi bir görüntü almanın ve yayınlamanın kesinlikle yasak olduğunu söyledi. Zaten yasak olduğunu biliyorduk. Birden korktum, eğlenmek için yaptığım birkaç küçük hareket neden bu kadar büyüdü, hiç anlamadım. Kimse videoyu benim paylaştığımı tahmin etmiyor. Çiğdem ablaların faturasında da kimse benim payım olduğunu düşünmüyor.
Ben de şu şekilde davranmaya karar verdim :
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1) ...................................................................
2) ...................................................................
3) ...................................................................